ကမၻာ့စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းက ႏိုင္ငံျခားသို႔ ပညာသင္သြားေရာက္မႈ အေပၚတြင္လည္း ရိုက္ခတ္လာႏိုင္သည့္အတြက္ သတိထားလုပ္ေဆာင္ရန္လိုအပ္လာ

ျဖစ္ေပၚေနေသာ ကမၻာ့စီးပြားေရး အၾကပ္အတည္းက ျပည္တြင္းမွ ႏိုင္ငံရပ္ျခားသို႔ ပညာသင္ သြားေရာက္မႈမ်ားအေပၚ ရိုက္ခတ္လာႏိုင္သည့္အတြက္ သြားေရာက္လိုသူမ်ား အေနျဖင့္ သတိထား လုပ္ေဆာင္ရမည့္ အေရးႀကီးေသာ အခ်ိန္ကာလ ျဖစ္လာေၾကာင္း ပညာေရးကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ေျပာဆိုၾကပါသည္။

“လတ္တေလာ Economy Crisis ေၾကာင့္ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ပညာေရးရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ နယ္ပယ္ေတြမွာလည္း တစ္နည္းနည္းနဲ႔ေတာ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိလာႏိုင္ပါတယ္၊ သိပ္စိုးရိမ္ရတဲ့ အေနအထားကို မေရာက္ေသးဘူးဆိုေပမယ့္ သတိထားရမယ့္ အေျခအေနမွာေတာ့ရွိေနပါတယ္” ဟု Smart Resources ပညာေရး အတိုင္ပင္ခံလုပ္ငန္းမွ ဒါရိုက္တာ ဦးေအာင္ေက်ာ္ဆန္းက ေျပာျပပါတယ္။

“ေငြကုန္ခံျပီး ပညာသင္သြားေတာ့မယ္ ဆိုတာနဲ႔ ကိုယ္သြားမယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕ Image ကို ေသခ်ာေလ့လာျပီးမွ သြားသင့္တယ္။ အခုလူငယ္ေတြရဲ႕ အျမင္မွာ ႏိုင္ငံျခားသြားတယ္ဆိုတာ ေကာင္းတဲ့ Point တစ္ခုအေနနဲ႔ ျမင္ေနတာခက္တယ္။ ပညာသင္သြားတယ္ ဆိုတာမ်ိဳးက ေရရွည္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ရတဲ့ကိစၥပဲ၊ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဆိုတဲ့ေနရာမွာလည္း ျမင္ႏိုင္တဲ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ၊ မျမင္ႏိုင္တဲ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဆိုျပီးရွိတယ္။ ေနရာတကာမွာ ရေငြပဲမၾကည့္သင့္ဘူး။ Critical Thinking ရယ္၊ အခ်ိန္ရယ္ဆိုတာလည္း လိုအပ္တယ္။ Bank Crisis ေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ကိုယ္ကဘယ္လမ္းေၾကာင္းကို ေရြးခ်ယ္မွာလဲ။ ကိုယ္ေရြးခ်ယ္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းမွားတာနဲ႔ ဘာမွျဖစ္လာေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး” ဟု ႏိုင္ငံတကာပညာေရး အေတြ႕အၾကံဳရွိသူတစ္ဦးက ေျပာျပသည္။

“ဒီလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ေက်ာင္းသားေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုလမ္းေၾကာင္းကို ေရြးခ်ယ္သင္ယူမွာလဲဆိုတာ အေရးပါလာတယ္။ သင္ယူမယ့္ ဘာသာရပ္ ေရြးခ်ယ္တဲ့အပိုင္းမွာ စဥ္းစားဖို႔လိုလာတယ္။ Banking နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဘာသာရပ္ေရြးခ်ယ္မႈေတြ၊ Real Estate နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဘာသာရပ္ေတြ၊ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ကိစၥေတြနဲ႔ တိုက္ရိုက္ဆက္စပ္ေနတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြကို ေရြးခ်ယ္မိတယ္ဆိုရင္ေတာ့ စဥ္းစားရမယ္” ဟုလည္း ဦးေအာင္ေက်ာ္ဆန္းက ေျပာျပပါသည္။

ပညာသင္သြားေရာက္မႈမ်ားမွတဆင့္ အလုပ္အကိုင္ရရွိမႈအေပၚတြင္လည္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထားျပီး သြားေရာက္ေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ တက္ေရာက္ေသာေက်ာင္းမ်ားမွ အလုပ္အကိုင္အတြက္ အာမခံခ်က္၊ ေပးႏိုင္၊ မေပးႏိုင္စေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကိုလည္း ေသခ်ာဆန္းစစ္ျပီးမွ သြားေရာက္သင့္ေၾကာင္းသိရသည္။

“စကၤာပူပဲ ေျပာၾကပါစို႔ဗ်ာ၊ ပုဂၢလိကေက်ာင္းေတြကလြယ္ေတာ့ ပုဂၢလိကေက်ာင္းေတြကို သြားၾကတယ္။ ေက်ာင္းျပီးေတာ့ အလုပ္ရမွာလား ဆိုတဲ့ေမးခြန္းျဖစ္လာတယ္။ တကယ့္လက္ေတြ႕ အေနအထားမွာေတာ့ ဘယ္ေက်ာင္းကမွ အလုပ္အတြက္ အာမခံခ်က္မေပးႏိုင္ပါဘူး။ အလုပ္ရဖို႔အတြက္က ေက်ာင္းသားကိုယ္တိုင္ကပဲ ၾကိဳးစားရမွာ၊ ေက်ာင္းကေတာ့ လမ္းေၾကာင္းေပၚတင္ေပးလိုက္မွာ၊ လမ္းကိုဆက္ေလွ်ာက္ဖို႔က ေက်ာင္းသားတာ၀န္ျဖစ္သြားျပီ။ ဒီအခ်က္ကို သြားမယ့္လူတိုင္းက သိထားရမယ္ ” ဟု ႏိုင္ငံတကာပညာေရး အတိုင္ပင္ခံတစ္ဦးက ေျပာျပသည္။

Smart Resources ႏိုင္ငံတကာပညာေရး အတိုင္ပင္ခံလုပ္ငန္းမွ ဦးေအာင္ေက်ာ္ဆန္းကလည္း “ေက်ာင္းျပီးသြားၾကတဲ့အခါ အလုပ္အကိုင္မရၾကဘူးဆိုတဲ့ ျပႆနာမွာ ကိုယ္သြားတက္တဲ့ေက်ာင္းဟာ ဘယ္လိုအဆင့္မ်ိဳးရွိတယ္ ဆိုတာလည္း ထည့္စဥ္းစာဖို႔လိုမယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က Job Oriented နဲ႔ သြားၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုဟာ ေက်ာင္းေခၚခ်ိန္မျပည့္တဲ့အထိ Part Time အလုပ္ေတြကို လြန္လြန္ကဲကဲ လုပ္မိတာမ်ိဳး ဆိုတာေတြလည္းပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြက ပိုက္ဆံအမ်ားၾကီး ေပးထားတာပဲဆိုျပီး ပညာေရးကိုသိပ္ျပီး Seriously မလုပ္ၾကတာလည္းပါတယ္။ OJT ဆင္းတဲ့ အခါေတြမွာလည္း ပ်က္ကြက္တာေတြ သိပ္မ်ားလာၾကတဲ့အခါက်ေတာ့ ေက်ာင္းကေပးတဲ့ Recommend ေတြဟာ ဘယ္လိုမွ ေကာင္းႏိုင္ေတာ့မွာမဟုတ္ဘူး။ ေက်ာင္းျပီးေတာ့ အလုပ္အကိုင္ရႏိုင္၊ မရႏို္င္ဆိုတာမ်ိဳးက တကယ္တမ္းေျပာရရင္ ေက်ာင္းအေပၚမွာ ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္းအျပည့္ မူတည္မႈမရွိဘူး။ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ အေပၚမွာ မူတည္တာလည္း ရွိတယ္” ဟု သံုးသပ္ေျပာျပပါသည္။

“ျပည္ပကို ပညာသင္သြားတယ္ဆိုတာ တကယ္ေတာ ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈၾကီးၾကီး လုပ္လိုက္တဲ့သေဘာပဲ။ ဒီအေပၚကေနရမယ့္ အျမတ္ဆိုတာမ်ိဳးက ကိုယ့္ရဲ႕ Capacity အေပၚမွာ မူတည္တယ္။ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ခံယူခ်က္ကလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေနမွာပဲ ” ဟု Tech Training မွ ဒါရိုက္တာ ဦးရဲျမင့္က ေျပာျပသည္။

အလုပ္အကိုင္ရရွိမႈႏွင့္ ၀င္ေငြရရွိမႈမ်ားအေပၚ ဦးတည္ခ်က္ထားျပီး ေရြ႕လ်ားေနေသာ ပညာသင္ သြားေရာက္ေနမႈမ်ား၏ ပညာေရးလမ္းေၾကာင္းသည္ ေရရွည္အတြက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈအသြင္ ေဆာင္ထားျခင္းေၾကာင့္ ပညာေရးအေပၚ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ား လုပ္ကိုင္ရာ၌ စဥ္းစားရန္ လိုအပ္လာျပီ ျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။

“စကၤာပူကို အလည္အပတ္ အေနနဲ႔လာရင္း ေက်ာင္းေလွ်ာက္ဖို႔လုပ္ေနပါတယ္။ အလုပ္လည္း ေလွ်ာက္ရင္းနဲ႔ေပါ့။ အလုပ္ေလွ်ာက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ စကၤာပူ ကုမၸဏီအမ်ားစုက အေတြ႕အၾကံဳရွိသလားဆိုတဲ့ အေထာက္အထားေတာင္းတယ္။ ေက်ာင္းျပီးထားေပမယ့္ အေတြ႕အၾကံဳမရွိထားတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဘာအလုပ္မွ မရဘူးျဖစ္ေနတယ္။ ဒါနဲ႔ဘဲ Student Visa နဲ႔ စင္ကာပူက Diploma တစ္ခု ထပ္ယူဖို႔စဥ္းစားေနတယ္ ” ဟု စင္ကာပူတြင္ ေရာက္ရွိေနေသာ ကြန္ပ်ဴတာ ဂုဏ္ထူးတန္းဘြဲ႕ရ ေက်ာင္းသူတစ္ဦးက ေျပာျပသည္။

ပညာသင္သြားေရာက္ျပီး အလုပ္အကိုင္ရရွိမႈ အပိုင္းတြင္လည္း အနီးစပ္ဆံုးအားျဖင့္ စင္ကာပူႏိုင္ငံ၌ပင္လ်င္ အလုပ္ရရွိေရးအတြက္ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံသားမ်ားကိုယ္တိုင္ ႐ုန္းကန္ေနရသည့္ အေျခအေန ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာလူငယ္မ်ားအတြက္ ယွဥ္ျပိဳင္မႈမ်ား ယခင္ကထက္ ပုိမ်ားဖြယ္ရွိေနေၾကာင္း သံုးသပ္ေျပာဆိုၾကသည္။

“အလုပ္အကိုင္ရရွိဖို႔ ဆိုတဲ့ေနရာမွာ အေတြ႕အၾကံဳ ရွိထားသူ၊ ပညာေရး image ေကာင္းထားျပီး အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ သူေတြအတြက္ကေတာ့ အခြင့္အလမ္းေတြရွိေနမွာပဲ ” ဟု Tech Training မွ ဦးရဲျမင့္က ဆိုသည္။

“စသြားကတည္းက ဘာလုပ္ဖို႔သြားမွာလဲ ဆိုတာကို စဥ္းစားသြားဖို႔လိုတယ္။ ပညာသင္မယ္ဆို ပညာသင္ရမယ့္လိုင္း သပ္သပ္ရွိတယ္။ အလုပ္လုပ္ဖို႔ဆိုရင္လည္း အလုပ္ရႏိုင္ဖို႔အတြက္ ပညာသင္တဲ့လိုင္း ဆိုတာရွိတယ္။ ဟိုဘက္ကလိုခ်င္တဲ့ ပညာအရည္အခ်င္းေရာ၊ ကၽြမ္းက်င္မႈပါ ျပည့္စံုေနရင္ သြားေနစရာေတာင္မလိုဘူး။ ဒီကေနအလုပ္လွမ္းေလွ်ာက္ လည္းရတယ္။ အလုပ္ရရွိမႈ အပိုင္းမွာေတာ့ လူ ၁၀၀မွာ ၈၀ကေတာ့ ႐ုန္းကန္ျပီး ယွွဥ္ျပိဳင္ေနရတာပဲ ” ဟု ဦးေအာင္ေက်ာ္ဆန္းက ေျပာျပပါသည္။

“အလုပ္အကိုင္ လိုအပ္မႈ အေနအထားကိုလည္း ခ်ိန္ဆေနရမယ္။ ဥပမာ- သူတို႔ဆီမွာ တစ္ႏွစ္ကို အလုပ္သမား ၁၀၀လိုတယ္ဆို၊ ဟိုတုန္းကသြားေနၾကတာက ၂၀၊ ၃၀၊ ၄၀ ေလာက္ပဲရွိေနတာမို႔ လူတိုင္းအလုပ္ရရွိၾကသလိုပဲ အဆင္ေျပၾကတာကလည္း မ်ားလာတယ္။ သူတို႔ဆီမွာ အလုပ္သမား လိုအပ္မႈက ႏွစ္စဥ္ ၁၀၀ရွိတယ္ဆို ေနာင္ႏွစ္လည္း ၁၀၀ ေလာက္ပဲရွိတာ။ သိပ္မပိုဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီဘက္ကသြားတဲ့ အေရအတြက္မွာေတာ့ တိုးတိုးလာျပီး ၆၀ ေက်ာ္ ၇၀ ျဖစ္လာတဲ့အခါမွာေတာ့ အလုပ္ရရွိမႈ ပိုခက္လာျပီး အဆင္မေျပလို႔ ျပန္လာရတာေတြ ျဖစ္လာတယ္ ” ဟုလည္း စင္ကာပူမွ ျမန္မာလူငယ္တစ္ဦး ေျပာျပသည္။

အခုအခ်ိန္မွာ ဆယ္တန္းေအာင္နဲ႔ ႏိုင္ငံျခားထြက္ျပီး ပညာသင္မယ္ ဆိုတာမ်ိဳးကို စဥ္းစားျပီးလုပ္ဖို႔ လိုေနပါျပီ။ ဟိုမွာ ဘယ္လိုအခြင့္အေရးက ကိုယ့္အတြက္ အသံုးတည့့္ႏိုင္မလဲ ဆိုတာစဥ္းစာဖို႔ပဲ အခုေက်ာင္းသားအမ်ားစု ၾကံဳေနရတာက ၀ါသနာပါတာ ဘယ္ဟာေ႐ြးခ်ယ္ရမလဲဆိုတဲ့ ျပႆနာပါ။ ျပည္ပထြက္ဖို႔မွာတင္ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပည္တြင္းမွာပါ ဒီလိုျပႆနာမ်ိဳး ေက်ာင္းသားတိုင္း ၾကံဳေတြ႕ေနရတယ္။ အဓိကကေတာ့ မိဘေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္တတ္ႏိုင္တဲ့ ေငြေၾကးအေနအထားေပၚ ၾကည့္ျပီး ကိုယ့္သားသမီး အမွန္တကယ္ ၀ါသနာပါမယ့္ ပတ္၀န္းက်င္တစ္ခု ဖန္တီးေပးႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆံုးပါ။ ျပည္ပထြက္ဖို႔သြားတာထက္ ဒီမွာတစ္ခုခုကို အရင္ေလ့လာထားျပီးမွ သြားတာအေကာင္းဆံုးပါ “ ဟု ပညာေရးအတိုင္ပင္ခံ တစ္ဦးကဆိုသည္။

“ဘာလုပ္ခ်င္တာလဲဆိုတာနဲ႔ မွန္ကန္တဲ့ေ႐ြးခ်ယ္မႈကို ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲဆိုတာ၊ Risk ယူျပီး အလုပ္ရမယ့္သူေတြကိုေတာ့ အေသအခ်ာ စဥ္းစားသင့္တယ္။ ကိုယ္က၂၀ ေလာက္ပဲ တတ္ႏိုင္ျပီး ၁၅၀တန္ ၂၀၀တန္မ်ိဳးကို သြားဖို႔ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္မလြယ္တဲ့ ကိစၥပဲ။ ၅၀၀တတ္ႏိုင္တဲ့သူေတြ ၁၀၀သံုးဖို႔ လုပ္တာကေတာ့ ဘာမွမေျပာခ်င္ဘူး။ ကိုယ့္ရဲ႕ အေျခအေနကို အျမဲတြက္ခ်က္ျပီးမွ ေလွ်ာက္လွမ္းသင့္တယ္ ” ဟု ဦးေအာင္ေက်ာ္ဆန္းက ေျပာျပခဲ့ပါသည္။